Maarten Boersema: 'Het gaat om je manier van kijken, mensen recht doen’

Op de vraag aan Maarten Boersema wat hij nu vooral is: dominee of journalist of fotograaf, antwoordt hij…

“Ik ben voor alles gewoon een mens, een gelovig mens. En als ik uit een van de drie moet kiezen, dan ben ik natuurlijk het grootste deel van mijn tijd dominee. Maar ik zie ook wel een overeenkomst tussen die drie activiteiten: het overkoepelende is een manier van kijken, naar mensen vooral, mensen recht doen. Als mens ben ik in de eerste plaats christen, maar ik kom soms ergens als fotograaf en ik ga als dominee weer weg. Of andersom.”

Wie is de nieuwe hoofdredacteur van Wegwijs eigenlijk? Maarten is geboren op Bali in Indonesië.  Gezin Boersema woonde op Sumba, waar vader als zendeling werkzaam was. Dus een zendingskind, een missionary kid?

“Nee, ik heb maar twee jaar in Indonesië gewoond en daar weet ik begrijpelijkerwijs niets meer van. In zoverre heb ik niet dat ontwortelde gevoel dat zendingskinderen wel eens kunnen hebben. Maar er was natuurlijk veel contact met een compleet andere cultuur, en dat is er gebleven. Mede door het werk van mijn vader, die nog steeds af en toe lesgeeft in Indonesië, door buitenlandse gasten bij ons thuis. Indonesië is wel een rode draad in mijn leven.”

“Er zijn altijd weer nieuwe generaties nodig van jongeren die opstaan om het evangelie in deze tijd te verkondigen.”
– Prof. De Bruijne

En reizen zit blijkbaar in je bloed, zie ik als ik je foto’s bekijk.

“Ja, dat zit er echt wel diep in. En ik vind het interessant om de wereld te ontdekken en te zien hoe mensen elders leven en te zien hoe ze hun geloof vormgeven. Ik ben een aantal keren terug geweest in Indonesië en ook in andere landen waar ik het journalistieke met het fotograaf-zijn ging combineren. Een stukje nieuwsgierigheid en een beetje avontuur, die combi. En als je fotografeert en erbij gaat schrijven, zijn er wel bladen en kranten die daar belang bij hebben. In de loop van de tijd kon ik in deeltijd als dominee aan de slag gaan en het mooie van de wisselwerking is dat ik ook buiten de kerk kan kijken of in het buitenland bezig kan zijn.”

Wat was er het eerst in jouw leven: journalistiek, fotografie of theologie?

“Ik had van jong af een brede belangstelling, of eigenlijk: ik wist niet zo goed wat ik moest kiezen. Theologie was iets wat me altijd wel trok, van huis uit, en op een open dag in Kampen werd ik getriggerd door wat professor De Bruijne zei: er zijn altijd weer nieuwe generaties nodig van jongeren die opstaan om het evangelie in deze tijd te verkondigen. Bovendien is theologie heel breed, het gaat over het hele leven. Dat sprak me aan. Niet direct het dominee-zijn.”

Je maakt bewust dat onderscheid: met theologie bezig zijn of dominee zijn?

“In eerste instantie ben ik theologie gaan studeren vanwege de breedte van de studie: bijbel, geschiedenis, filosofie, ethiek, en in de loop van de tijd, tijdens stages ontdekte ik ook wel hoe mooi het werk is en hoe mooi het is om bij mensen op bezoek te gaan. Juist dat in contact treden met mensen, dat luisteren, dat ligt me wel. Pastor zijn past me wel.”

Terwijl je toch ook met moeilijke situaties geconfronteerd wordt.

“Ik merk dat ik het wel mooi vind om er te zijn voor mensen. Er zijn natuurlijk tal van moeilijke situaties, maar het gaat dan wel ergens over. Je kunt dan ook van betekenis zijn. Maar inderdaad, er zijn ook momenten dat het verdriet van mensen mij als dominee de keel dichtknijpt. Een rouw-expert zei eens: ‘Een begrafenis komt soms ook te vroeg. Te vroeg om allerlei woorden te spreken…’ Dat gevoel kan je bekruipen.”

Wat is het kenmerk van een goede fotograaf?

“Niet dat je technisch begaafd bent en goed met een toestel om kan gaan. De foto’s die ik gebruikt heb in Blije kerk en in Beeldspraak heb ik geselecteerd omdat ze een verhaal vertellen. Het gaat om kijken, dingen observeren en daar iets in leggen, een soort ziel.”

In het boek Beeldspraak heb je foto’s geplaatst naast een korte meditatie. Vind je beide even belangrijk? Het geloof is toch uit het horen? God maakt zich toch bekend in woorden?

“Dat vind ik toch eigenlijk een valse tegenstelling. Jezus doet dat ook veel: dagelijkse beelden gebruiken, als metafoor om iets uit het evangelie duidelijk te maken. Alledaagse dingen gebruiken om gedachtes te koppelen aan het evangelie. Liever niet zoals in de tijd van de reformatie: alle beelden de kerk uit. En als je vaststelt dat mensen verschillende soorten intelligentie hebben, dan weet je dat sommige mensen meer aangesproken worden door muziek of door beelden, terwijl we in de kerk soms wel weer erg verbaal bezig zijn. Moet alles verklaarbaar zijn? Zijn we de betovering een beetje kwijtgeraakt? Beelden en kunst tillen ons soms weer een beetje boven het platgeslagene uit.”

Nog even over jouw foto’s. Wat is het geheim ervan? Het zijn soms heel gewone mensen in heel gewone situaties.

“Tja, misschien verschillende redenen. Het project Blije Kerk sloeg aan vanwege de naam. Het appelleert aan een wereld waarin veel mensen groot zijn geworden, gelovig, in elk geval in Friesland. En het is ook heel dichtbij: gewone mensen, het kunnen je buren zijn. Veel foto’s hebben een bepaalde verstilling. Of doodgewone dingen worden bijzonder door ze uit hun context te lichten.

Een slotvraag: vind je de kerk belangrijk?

“Ja, daar heb ik liefde voor. Die groep mensen die met vallen en opstaan God willen dienen. De kerk als plek van heiligen en losers, titel van Nadia Bolz, een Amerikaanse theologe, dat vind ik een mooi beeld, dat zijn we met elkaar. En laten we nou niet meedoen met die houding van ‘weg met ons, weg met ons verleden, weg met dat instituut’. Nee, helemaal niet. De kerk is een bonte club van mensen die je zelf niet hebt uitgezocht. En de toekomst van de kerk? Ik weet het niet, maar ik heb wel vertrouwen. Kerken gaan echt wel veranderen; mensen weten soms niet eens van welke kerk ze lid zijn; kerken veranderen van samenstelling, krijgen een andere plek in de samenleving. Misschien zijn het straks kleine clubjes van tentenmakers…”

Of fotografen en journalisten natuurlijk.

Delen via Facebook, Whatsapp of kopieer de link:

URL is succesvol gekopieerd!